На алтайском

Культура: јаркындалган элестери оморкодулу

Россияныҥ президенти Владимир Путин 2019 јылды Театрдыҥ јылы деп јарлаган болгоны ла бу јыл текши ороонго, онойдо ок республикага тӱӱкилик учурлу керек болуп артарында алаҥзу јок. Театрдыҥ јылыныҥ эҥ ле јаан ӱлекери бастырароссиялык Театральный марафон 2018 јылдыҥ чаган айыныҥ 18-чи кӱнинде кӧдӱриҥилӱ айалгада Владивостоктоҥ башталган. Владивостоктоҥ ала Калининградка јетире ӧткӧн Театральный марафондо ороонныҥ 85 калазы

30 декабря 2019

Алтайларда ла телеуттарда он эки јылды тындулардыҥ аттарыла адаганы

Тындулардыҥ адыла адалган он эки јылдык ӧскӧ ороондордогы да, бистиҥ де билимчилерди јаҥыс катап јилбиркедип соныркаткан эмес. А. Н. Самойлович «Бир кезик турк укташтарда тындулардыҥ адыла он эки јылды адаганы јанынаҥ» деп бичигинде азиат укташтарга учурлалган бу сурак аайынча бир канча литературалык тоолор кӧргӱзет, а «Турк албатыларда тындулардыҥ адыла адалган он эки јылдык аайынча сурактар»

30 декабря 2019

Спортто једимдер

2019 јылда јерлеш спортчыларыс бисти јаан јеҥӱлериле сӱӱндирген деп айдар керек. Республиканыҥ спорт јӱрӱминде кӧп јаркынду керек-јарактар болгонын темдектебес арга јок. 2019 јылдыҥ учкары Алтай Республиканыҥ физический культура ла спорт аайынча комитединиҥ председателине Олег Гурин кӧстӧлгӧн. Ол 34 јашту, дзюдоло спорттыҥ узы. АР-дыҥ башчызы Олег Хорохордин спорт аайынча советнигине јарлу спортчы ла политик Александр Манзыровты

30 декабря 2019

Экономика, промышленность ло јурт ээлем тоолор ажыра

Быјыл «Хевел» компания бистиҥ тергееде кӱнниҥ чогынаҥ иштеер база эки станцияны тудуп, тузаланарына табыштырган: Ийиндеги СЭС-тиҥ ийде-кӱчиниҥ кеми 15 МВт, Кӧксуу-Оозы аймактагы СЭС — 40 МВт. Мынаҥ озо Кош-Агашта, Кан-Оозында, Маймада, Оҥдойдо андый станциялар тудулган эди. Келер јылда Чамалдагы СЭС јетире тудулар. *** Быјыл Чуйдыҥ јолыныҥ 83 километр ӱзӱги јазалган, анайда ок ӧскӧ дӧ јолдордо

30 декабря 2019

Тӧс калада алтай ортолыктаҥ эзен

Јаҥар айдыҥ 18-чи кӱнинде Алтай Республиканыҥ Москвадагы јаантайынгы элчилиги бойыныҥ туразына киргенинеҥ ала тогус јыл болды. Ороонныҥ тӧс калазына Россияныҥ президенти Владимир Путинниҥ јаан пресс-конференциязына ишмекчи јол-јорыкла барып, ондо тӧрӧл тергеебистиҥ кичинек ортолыгына барып келер деп шӱӱдис. Республикабыстыҥ Москва каладагы јаантайынгы элчилиги (мынаҥ ары — постпредство) АР-дыҥ башчызыныҥ ла башкарузыныҥ административный ижиниҥ башкартузыныҥ бӧлӱги болот.

30 декабря 2019

Су-кадык болзо, ончозы болор…

Алтай Республикада 2019 јылда «Су-кадыкты корыыры», «Демография», «Земский доктор» ло ӧскӧ дӧ федерал национальный ӱлекерлерди, программаларды ла подпрограммаларды бӱдӱрери улалган. 2019 јылда тергеениҥ удурумга башчызы болгон Олег Хорохординниҥ баштаҥкайыла республиканыҥ бастыра аймактарында ла Горно-Алтайскта «Су-кадык» деп автопоезд иштеген ле кӧп јуртјаткандардыҥ су-кадыгын шиҥдеген. Автопоездтиҥ ижинде тергеениҥ јаан ченемелдӱ врачтары, ӧскӧ дӧ медишчилери турумкай турушкан. Тергеениҥ

30 декабря 2019

Кожоҥын ла сӱӱжин сыйлаган эҥирде…

Павел Кучияктыҥ адыла адалган эл театрда јаҥар айдыҥ 21-чи кӱнинде Владимир Попошевтиҥ «Сюжет» деп адалган таҥынаҥ баштапкы ойын-концерти ӧтти. Ады-јолы танылу, јарлу Владимир Попошевтиҥ таҥынаҥ ойын-концертин кӧрӧӧчилер энчикпей сакыган. Је Јаҥы јылдыҥ алдында јайаан јайалтазы јаан артист бир ле кӱнде эки је ле деген ойын-концертин оныҥ јайалтазын, кожоҥдорын баалап ла сӱӱп тургандарга акту кӱӱнинеҥ сыйлады.

27 декабря 2019

Балдарарды бӱгӱн кучактай алыгар, эртен олор бойоорды кучактай алар

Сениҥ айдары јок бай болор аргаҥ бар – Ак-јарыкта бастыра улустаҥ бай, Је бу јӱрӱмиҥде јаҥыс ла ол тушта сӱӱнериҥ, Качан сениҥ балдарыҥ ырысту јӱрзе. Игорь Хентов PS: тӱҥей учуралдар болордоҥ айабас Меҥдеш… Кӱнӱҥги јадын-јӱрӱм… Иш… Бӱгӱнги јӱрӱмниҥ тӱрген толкуны бисти кандый да туйук чеденге сугат. Бис кӧп иштейдис, ас уйуктайдыс, келер јакшы јӱрӱм керегинде

27 декабря 2019

Терроризмге удурлажар комиссияныҥ јууны ӧткӧн

Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин Алтай Республиканыҥ терроризмге удурлажар комиссиязыныҥ јуунын ӧткӱрген. Јуунда Јаҥы јылдыҥ ла Рождествоныҥ байрамдарында эл-јондыкта јеткер болдыртпазыныҥ, Шабалин аймактыҥ јеринде терроризмниҥ профилактиказыныҥ бӧлӱгинде иштиҥ, тергеениҥ транспорт объекттериниҥ јеткер јок болорыныҥ сурактары шӱӱжилген. Тергеениҥ башчызыныҥ темдектегениле, Алтай Республикада бу ӧйдӧ јӱстер тоолу башка-башка керектер ӧткӱрилет ле олордо ондор муҥдар улус ла айылчылар

27 декабря 2019

Кыдат тилле јайым, кӧндӱре куучындайт…

Бӱгӱн бис Китайдыҥ тӧс калазы болуп турган Пекинде јадып, ӱренип турган тӧӧлӧс сӧӧктӱ Байару Баграшева керегинде кычыраачыларга куучындап берерге турус. Байару Улаган аймактыҥ Саратан јуртында чыккан. Энези Алёна Пантелеевна — орус тилдиҥ ӱредӱчизи, адазы Байрам Баграшев МЧС-та иштейт. Байару 5-чи класстаҥ ала В. К. Плакастыҥ адыла адалган республикан гимназияда ӱренген. Мында ол тӱӱкиле, математикала, тилдерле

24 декабря 2019

… 135 136 137 138 139 140 141 142 …

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина