На алтайском

Минтимер Шаймиевтиҥ евразиялык ийде-кÿчи

Алтай Республиканыҥ ла Татарстанныҥ башкарулары ортодо саду-экономикалык, билим-технический ле jонjÿрÿмдик-культуралык öмö-jöмö иштеери керегинде кол салылган jöптöжÿ, чындап та, тӱӱкилик учурлу. Орооныстыҥ Тöс jасагына кубулталар аайынча текшироссиялык ÿнбериштиҥ уч-турултазыла, Татарстан бойыныҥ Россия-Евразияныҥ бийик кеминдеги тöзӧлгöзи – флагманы болгоныныҥ темдегин кöргÿскен. Алтай Республикага татар карындаштардаҥ биригип билеринеҥ кöпкö ÿренгедий! Госдуманыҥ депутады Иван Белековтыҥ jарлалып jаткан санаа-шÿÿлтелери тургуза

21 июля 2020

Хоккейле тазыктырыныгар!

«Спорт — јӱрӱмниҥ ээжизи» деген тергеелик ӱлекер кеминде Алтай Республикада 2019-2020 јылдарда хоккейле тазыктырып турган тӧзӧлмӧлӧргӧ керектӱ јепсел-јазалдар алылган болгон. 2020 јылда «Хоккейдиҥ јазалдарын садып алары» деген керек-јаракка 25252525 салковой акча чыгарары пландалган. Бу иш-керек кеминде Чой, Йогач, Кызыл-Ӧзӧк, Шабалин, Кош-Агаш, Оҥдой, Ӱзнези, Акташ, Кӧксуу-Оозы, Экинур јурттарга хоккейдиҥ бортторыныҥ он комплекти алылары пландалган. Тургуза ӧйдӧ

21 июля 2020

Национальный ӱлекерлер

Алтай Республикада 2020 јылда бӱдӱп турган национальный ӱлекерлердиҥ тоозында «Демография», «Ӱредӱлик» ле бир канча республикан кеминде ӱлекерлер эрчимдӱ бӱдӱп туру. «Демография» национальный ӱлекерге 621, 5 млн салковой чыгарылган. «Эпшилерди иштедерине јӧмӧлтӧ – ӱч јашка јетире балдарды дошкольный ӱредӱле јеткилдеери» деп тергеелик ӱлекерге 2020 јылда текши тооло 207,6 млн салковой чыгарылат. Ӱч јашка јетире балдарыла отурган

21 июля 2020

Башчыныҥ Кӧксуу-Оозы аймакла јол-јорыгы

Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин ӧткӧн неделеде Кӧксуу-Оозы аймакла ишмекчи јол-јорыкта болгон. Тергеениҥ јааны Кӧксуу-Оозы јурттагы школды ла балдардыҥ садигин тудар иштердиҥ ӧдӱжин кӧргӧн. Аймактыҥ тӧс јуртында тудулып јаткан школ «Ӱредӱлик» деп национальный ӱлекер аайынча тудулат ла ондо 275 бала ӱренер аргалу болор. Тургуза ӧйдӧ школды тудар иштер темдектелген ӧйинеҥ соҥдоп туру. Онызы школдыҥ ӱлекерин

21 июля 2020

Тергеениҥ келер ӧзӱминиҥ сурактары

Башкаруда Алтай Республиканыҥ келер ӧйдӧги ӧзӱми ле Горно-Алтайск каланыҥ агломерациязы керегинде сурактарга учурлалаган јуундар ӧтти. Јуунда Алтай Республиканыҥ экономикалык ӧзӱм аайынча министри Вячеслав Тупикин, Алтай Республиканыҥ ар-бӱткенниҥ байлыктарыныҥ, экологияныҥ ла туризмниҥ министриниҥ ижин бӱдӱреечи Екатерина Поварова, Телкемди моделировать эдериниҥ ле ӧскӱрериниҥ «Гипрогор Ӱлекер» градостроительный институдыныҥ президенти Михаил Грудинин, «Strategy Partners» компанияныҥ чыгартулу кижизи Алексей Праздничных

16 июля 2020

«Культура малой Родины» запустит программу поддержки работников культуры на селе

Активисты изучат потребность в кадрах в учреждениях культуры на местах и проанализируют меры поддержки, которые должны быть заложены в программу Общественный совет партпроекта «Единой России» рассмотрит вопрос о готовности запуска программы «Земский работник культуры». Об этом заявила координатора проекта «Культура малой Родины», первый заместитель председателя комитета Госдумы по культуре Ольга Казакова в ходе селекторного совещания с регионами

16 июля 2020

Мӧш агаштыҥ «ыйы» кӧксиске томылар ба?

Јӱрегерди уксар, улус, Јаҥыс кижидий туруп чыксар! Јаткан јерис, јараш Алтайыс учун Јажын-чакка турган Јайлугуш, Ийин ичин корып алар ӧй келди. Кару кара башту албатыс, бис, Оҥдой аймактыҥ Кичӱ-Ийин, Ийин, Кичӱ-Јаламан јурттарыныҥ эл-јоны, республиканыҥ ончо албаты-јонына бойыстыҥ ӧҥзӱре де, курч да сурагысла баштанадыс. Бӱгӱнги кӱнде курч сурак — Алтайдыҥ байлу, учурында болзо, аҥылу коруулда болотон

14 июля 2020

Јаҥы орфографиялык сӧзлик

Алтай тилдиҥ јаҥы орфографиялык сӧзлигине алтай тилдиҥ текши лексиказыныҥ 19000-наҥ ажыра сӧстӧр лӧ олордыҥ кеп-бӱдӱмдери кирген. Текши тузаланып турган сӧстӧрдӧҥ башка сӧзликке бичиири јанынаҥ уур болуп турган терминдер кирген. Анайда ок сӧзликке алтай тилде калганчы јылдарда табылган јаҥы сӧстӧр кийдирилген. Бу иш алтай тилдиҥ jаҥы нормативный орфографиялык сöзлиги болуп јат. Ол алтай тилдиҥ орфографиязыныҥ эмдиги

14 июля 2020

Солдаттыҥ јуучыл јолы

Бис јылдыҥ ла Улу јаан байрамды – Улу Јеҥӱниҥ кӱнин бийик кеминде темдектейдис. Јеҥӱниҥ баазы сӱреен бийик. Оныҥ баазы – миллиондор тоолу солдаттардыҥ јӱрӱми, тылда тӱни-тӱжи амыры јогынаҥ нерелӱ иштеген ӱй улустыҥ ижи, аштап-суузап јӱрген балдардыҥ бала тужы. Бистиҥ ороондо от-калапту јуу-чактыҥ канаттары табарбаган биле јок деп айдарга јараар. Оҥдой аймактыҥ Кӱпчеген јуртында јуртаган ла

14 июля 2020

Ӱйелерге артырган баалу энчи

Тергеебистиҥ эҥ калыҥ јурттарыныҥ бирӱзи Экинурдыҥ Эземниҥ бичигин мен чебер тудуп ачадым. Ӧҥдӱ ле јараш кадарлу, бӱктерлӱ бичик „Ӱргӱлјикке ундылбас нере. Экинур“ деп адалат. Бу бичикти кепке базарына белетештӱ јаан иш эки јыл кирези ӧйгӧ улалган. Је ондо чыккан материалдар эки јылдыҥ ижи эмес болгоны јарт. Олор Экинур јурттыҥ Ј. Б. Каинчинниҥ адыла адалган эл

14 июля 2020

… 112 113 114 115 116 117 118 119 …

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина