На алтайском

«Бис эмес болзос, кем?»

Чуйдыҥ узун јолында јерлежис капитан Виталий Карабашевтиҥ сӱр-кебери баннерлерде тургузылган. Бу јалтанбас јуучылдыҥ ат-нерези эл-јон ортодо элбеде јарлу. Тергеебистеги десантниктердиҥ биригӱзиниҥ башкараачызы, Эл Курултайдыҥ депутады Аскар Тулебаевтиҥ јетиргениле, десантниктер бойлорыныҥ кӱӱниле баннерлер белетеген. Бирӱзи Виталий Карабашевтиҥ кичӱ тӧрӧли Улаган јуртка аткарылган. База бирӱзи Акташта ла ӱчинчизи – Майма аймакта Эрмендӱ (Дубровка) јурттыҥ јанында тургузылган. Гвардияныҥ

18 ноября 2022

Чындык најылыктыҥ ийдези бек

Россия Федерацияныҥ, Алтай Республиканыҥ нерелӱ артисти, Г. И. Чорос-Гуркинниҥ адыла адалган јондык сыйдыҥ лауреады, «Таҥ Чолмон» орденниҥ кавалери, кожоҥчы Болот Байрышевтиҥ јӱрӱмдик ле јайаандык јолына учурлалган «Алтайын кӧдӱрген кожоҥчы» (тургузаачы-редакторы Татьяна Шутина) деген бичик тоолу кӱндер кайра кепке базылып, ак-јарыкка чыкты. Алтай Республикада ӧдӱп јаткан Бар јыл сӱреен кӧп тӱӱкилик учурлу керектериле байлык јыл болды.

15 ноября 2022

Тӧрӧл јеристиҥ ле калыгыстыҥ тӱӱкизин кӧмзӧлӧп

Бистиҥ областьтыҥ ле калабыстыҥ ады 2000 јылда солынып калар, Горно-Алтайскта 70-80 муҥ кижи јуртаар, ол тӱӱкилик Улалу адын ойто орныктырар деп, Горно-Алтайсктыҥ јиит инженер-архитекторы Павел Ойношев 30 јыл мынаҥ кайра бичиген. «Кажы ла биле башка турала эмезе квартирала јеткилделер, кырлардыҥ эдегинде терраса чылап бийиктеп барган эки-ӱч кат јараш туралар тудулар. Алтай тилди билер улустыҥ тоозы

15 ноября 2022

Санаа јаҥыс, салым јаҥыс

1992 јыл. Чаган айдыҥ 10-чы кӱнинде «Алтайдыҥ Чолмоны» газеттиҥ редакциязыныҥ культура ла јашӧскӱрим бӧлӱктериниҥ баштаҥкайыла Печатьтыҥ туразында Г.И. Чорос-Гуркинниҥ чыккан кӱнине учурлалган «Санаа јаҥыс, салым јаҥыс» деп туштажу ӧткӧн. Ондо редакцияныҥ ишчилериле коштой Кан-Оозы, Оҥдой, Шабалин, Кош-Агаш ла Кӧксуу-Оозы аймактардаҥ келген јиит јурукчылар, кожоҥчылар, ӱлгерчилер, каланыҥ кӱӱнзеген улузы турушкандар. Бу туштажуда Аргачылардыҥ республикан биригӱзиниҥ башкараачызы

15 ноября 2022

Газеттиҥ келер ӧйи јииттердеҥ камаанду

– Светлана Вячеславовна, баш редактор болуп келгенигердеҥ туй ла бир јыл ӧтти. Кӧп улус Слердиҥ су-орус адыгарды угуп, эмеш чочыган да учуралдар болгон деп билерис: алтай газеттиҥ бажына орус кижи тургузылды деп. Бойыгар керегинде айдып ийзер? – Мен Оҥдой аймактыҥ Јоло јуртында чыккам, сӧӧгим кыпчак, кыс ӧбӧкӧмлӧ Купюшева. 4-чи класста ӱренип турарымда, ол 1995 јыл

15 ноября 2022

Гимнастиканыҥ «каан-абакайыла» туштажу

Евгения Канаева 1990 јылдыҥ кандык айыныҥ 2-чи кӱнинде Омскто спортчы улустыҥ билезинде чыккан. Адазы грек-рим кӱреште, энези гимнастикада јарлу улус болгон. Оогош Женяны алты јаштуда художественный гимнастиканыҥ секциязына јааназы экелген. Бӱгӱнги кӱнде оныҥ ады-јолы бастыра телекейге јарлу. Евгения Олимпий ойындардыҥ эки, телекейдиҥ чемпионаттарыныҥ он јети, Европаныҥ он эки катап чемпионы. Ол Россияныҥ спортыныҥ нерелӱ узы.

11 ноября 2022

Јаргак Кунјааныҥ угы улалат…

М. В. Чевалковтыҥ адыла адалган эл библиотекада тоолу кӱндер кайра Россияныҥ Журналисттер биригӱзиниҥ ле Алтай Республиканыҥ Бичиичилер биригӱзиниҥ турчызы, Алтай Республиканыҥ культуразыныҥ нерелӱ ишчизи С. И. Тадыкинниҥ «Азран» деген бичигиниҥ таныштырузы ӧтти. Сергей Иванович Тадыкин 1939 јылдыҥ јаан изӱ айыныҥ 11-чи кӱнинде Улаган аймакта Кара-Кујур јурттаҥ ыраак јок Тулалу ӧзӧктӧ чыккан. Школды божодоло, черӱге атанган.

11 ноября 2022

Санаттар тӱнинде – куулгазын кайкал

А. В. Анохинниҥ адыла тадалган эл музейде кӱчӱрген айдыҥ 3-чи кӱнинде Санаттардыҥ тӱни ӧтти. Кӧдӱриҥи тӱнде де ӧткӧн болзо, је улустыҥ кӧбизин, чокумдап айтса, музейдеги байрамда кайда да тӧрт муҥга шыдар улус болды. Бу байрамга кӱӱнзеген кажы ла кижи акча-манат тӧлӧбӧзинеҥ кирерге јарамыкту арга болгон. Мында бала-барка, јиит билелер, јаанактар-тайдактар, онойдо ок аймактардаҥ амадап келген

11 ноября 2022

Тӧрӧл газедимле тудуш

Мениҥ энемди, Матрена Федоровна Тубачакованы, бойыныҥ ӧйинде бичикчи улустыҥ тоозына кожуп, «Алтайдыҥ Чолмоны» ла «Звезда Алтая» газеттерди шиҥжӱзинде тудар цензордыҥ ижине тургускандар. Ол улустыҥ айылында јаткан да болзо, оогош балдарын, мени ле эјем Светаны, калага экелип алган. Балдар — ол балдар ла, тышкары ойноп турган балдарды кӧзнӧктӧҥ кӧрӱп, эјемле экӱ јединижип алып чыгарыс. Орус укту

8 ноября 2022

Балдардыҥ ла јерди берериниҥ сурактары шӱӱжилген

Ӱлӱрген айдыҥ 27-чи кӱнинде АР-дыҥ Эл Курултайыныҥ кичӱ залында «2022 јылдыҥ јайында балдардыҥ су-кадыгын орныктырары аайынча кампанияны ӧткӱргениниҥ уч-турулталары» ла «Алтай Республикада јердиҥ участокторын бир кезик бӧлӱк улуска акча тӧлӧтпӧзинеҥ ар-јӧӧжӧ эдип берери керегинде» сурактар аайынча башкаруныҥ часы ӧткӧн. Баштапкы суракла АР-дыҥ иш, јонјӱрӱмдик ӧзӱм ле эл-јонды ишле јеткилдеери аайынча министри Адар Сумин јетирӱ эткен.

1 ноября 2022

… 23 24 25 26 27 28 29 30 …

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина