Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Статьи

Алтай чайлаш — бӱткӱл телекей…

Светлана Шатровна КАТЫНОВА — Алтайыстыҥ јарлу эпшизи, билимчи-литературовед, јирме јылга јуук Коммерциялык эмес тӧс јерди башкарып, кӧп ӱлекер-проекттерле иштейт. Бу эпшиниҥ баштаҥкайыла, тургуза ӧйдӧ јӱрӱмде солун ууламјылу кӧп иш эрчимдӱ бӱткенин темдектеер керек. Ол Алтайы, калыгы, чӱм-јаҥдары, келер ӧй лӧ ич бойындагы культура керегинде јаантайын сананып, бу јанынаҥ кӧп иштейт ле бедирениште јӱрет. Бӱгӱн Светлана

25 апреля 2024

Алтай шатра эмдиги ӧйдиҥ ойыны ба айса?..

Кычыраачыларды каланыҥ 7-чи таҥмалу школыныҥ 6-чы клазыныҥ ӱренчиги Саша Ялбакованыҥ «Алтай шатра эмдиги ӧйдиҥ ойыны ба, айса?» деген бичимелиле таныштырадыс. Саша — јайаандык ачылталардыҥ ла баштаҥкайлардыҥ «Леонардо» деген бастырароссиялык фестивалиниҥ тергеелик бӧлӱги деп чыдулу Плакастыҥ VIII Кычырыштарыныҥ јеҥӱчили (2024 ј., кочкор ай), јииттердиҥ шиҥжӱлӱ иштериниҥ «В. И. Вернадскийдиҥ ачылталарыныҥ јолыла» деп бастырароссиялык кӧрӱ-маргааныныҥ тергеелик бӧлӱгиниҥ

19 апреля 2024

Кӧгӧл майман сӧӧктӱ Сайлаҥка Матаныҥ угы-тӧзи улалат

Адыргакту jолым бар, Јорт аларым качан да. Адам айткан сӧзи бар, Ундыбазым качан да. Эдиргектӱ jолым бар, Јорт аларым качан да. Адам айткан сӧзи бар, Ундыбазым качан да.           (Ј. Каинчинниҥ бичигени аайынча) Кычыраачылар «Алтайдыҥ Чолмоны» газетте тулаан айдыҥ 21-чи кӱнинде чыккан «Ӱч-Сӱмердиҥ шиҥжӱчилериниҥ эземине» деп адалган солун бичимелле танышкан ла болор.

19 апреля 2024

Алтай тилди ӱренериниҥ сурактары

Тулаан айдыҥ 28-чи кӱнинде тергеебистиҥ ӱредӱчилериниҥ билгирин бийиктедер ле такып ӱредӱ берер институтта алтай тилдиҥ ле литератураныҥ методиказыныҥ кафедразыныҥ баштаҥкайыла «Баштамы класстарда алтай тилди ле литератураны ӱредериниҥ уур-кӱч сурактары» деп адалган семинар ӧтти. Оныҥ ижинде алтай тилдиҥ ле литератураныҥ ӱредӱчилери, билимчилер, методисттер, алтай тилдиҥ бичиктерин тургузаачылар ла «Алтайдыҥ Чолмоны» газеттиҥ ишчилери туруштылар. Семинар баштамы класстарда

4 апреля 2024

«Балдарым ла эзен-амыр jÿрзин!»

Оныҥ адазы Кан ичинде Ленинниҥ ордениле кайралдаткан баштапкы алтай кижи, ады-jолы jерлештери ортодо jайалталу башкараачы ла ичкери кöрÿмдÿ кижи болуп арткан. Ол – адазыныҥ 10 балазыныҥ бирÿзи, jети кыстыҥ тöртинчизи, экинчи jуртынаҥ баштапкы балазы. Бойы – 10 баланыҥ энези, кöп тоолу баркалардыҥ ла олордыҥ балдарыныҥ кару jааназы, оноҥ кöп балдардыҥ ÿредÿчизи. Тургуза öйдö 90 jашка

21 марта 2024

Jылдыҥ келтен Јылгайак Быјыл келбей калар ба?

Јылгайакты ӧткӱретен ӧйи ле аайы Jылгайакты тулаан айдыҥ толунында ак jаҥызыла байрамдайтан. Бу ӧйдӧ таҥ эртен тура айылга jаан от салып, jаан казанга ӱӱченеҥ каазы-карталу эт-jууны кайнадатан. Ӧскӧ белен курсак-тамагын кӧӧштӧргӧ изидер. Тӧрт тагыл — ол jараштыра эткен эптӱ агаш болчоктор. Кӱн кыр баштай чыкса ла, тӧрт тагылга арчын салып jат. Арчынла тӧрди эбире аластаар.

14 марта 2024

Здесь принято воплощать идеи в жизнь

О новых образовательных площадках и оригинальном проекте Ябоганского детского сада «Сказка» наш разговор с его директором Айаной Николаевной ИВАНОВОЙ. Добро пожаловать в «Сказку»! «Есть особый сад на свете, Не деревья в нём, а дети, Он для маленьких ребят И зовется детский сад!» – такие строки встречают посетителей сайта Ябоганского детского сада «Сказка». Далее идёт официальная

14 марта 2024

Кажык – јебрен кӧчкӱндердиҥ ойыны

Кычыраачыларды М. В. Чевалковтыҥ адыла адалган эл библиотеканыҥ библиотекари Марина ЯРГАКОВАНЫҤ «Кажык — јебрен кӧчкӱндердиҥ ойыны» деп адалган бичимелиле таныштырадыс. Тӱзектеги шагайыс Тӱгенгенче ойнойлык. Тӧбӧстӧги тӧрт шаҥкы Экчелгенче ойнойлык. Баштыктагы шагайыс Божогончо ойнойлык. Бежен эки jыламаш Экчелгенче ойнойлык.                    Албатыныҥ кожоҥы Тӱӱкиге бурылар болзо… Кажы ла албатыныҥ

13 марта 2024

Јыл бажы кирди, јылан бажы сойылды

Билимчи-фольклорчы Клара Эргековна УКАЧИНАНЫҤ албатыныҥ Чагаа-Байрамына – Јаҥы јылга учурлалган бичимелин јарлайдыс. 1993 jылдаҥ ала бÿгÿнге jeтиpe алтай калыгыс озогы алкыштарлу, кожоҥдорлу, ойындарлу jаҥжыккан байрамдарын ойто орныктырып, чÿм-jaҥдарын улалтып jaтканы japaмыкту. Чагаа-Байрамды кöрзöбис – ол Кÿнчыгышта jaткан калыктардаҥ биске Моҥол ажыра jeдип келген айлаткыш. Моҥол jеринде оны – Цагаан cap; – Тува-сойоҥдордо — Шагаа; телеҥит-алтайларда

16 февраля 2024

«Кабай алтайыбысла, ада-ӧбӧкӧбисле тудуш кинибис…»

Атту-чуулу алтай бичиичи, поэт, јондык ишчи Эркемен Матынович Палкин 1934 јылдыҥ кочкор айыныҥ 14-чи кӱнинде Оҥдой аймактыҥ Јоло јуртында колхозчы улустыҥ билезинде чыккан. Горно-Алтайский автоном областьтыҥ национальный школын, оноҥ Москвада М. Горькийдиҥ адыла адалган Литературный институтты ӱренип божодоло, Алтайына јанып, ол областьтыҥ радиокомитединиҥ, Алтайдыҥ бичиктер чыгарар издательствозыныҥ Горно-Алтайсктагы бӧлӱгиниҥ редакторы, «Алтайдыҥ Чолмоны» газеттиҥ редакторыныҥ ордынчызы

15 февраля 2024

1 2 3 4 5 6 7 8